Egipt ogłasza plan zmiany programów szkolnych - L. Azuri (09-05-2010)

W Kairze ogłoszono, że egipskie Ministerstwo Edukacji wraz z Urzędem Muftiego i Al-Azhar zmieni programy nauki religii w muzułmańskich i chrześcijańskich szkołach podstawowych, średnich i liceach. Krok ten ma na celu usunięcie błędnych interpretacji oraz materiału podżegającego do przemocy i ekstremizmu. Zmienione programy będą podkreślać wpajanie tolerancji wobec wszystkich wiar monoteistycznych i te wartości będą nauczanie niezależnie od religijnych nakazów.
Czytaj...

Po pierwsze nie szkodzić? - PZ Myers (08-05-2010)

Amerykańska Akademia Pediatryczna znalazła kompromis w sprawie okaleczania żeńskich genitaliów. Międzynarodowa organizacja obrony praw człowieka Equality Now wyraziła zdumienie z powodu oświadczenia wydanego przez Amerykańską Akademię Pediatryczną (AAP), prezentującego jej nową politykę w tej kwestii. Oświadczenie to praktycznie rzecz biorąc promuje okaleczanie żeńskich genitaliów (FGM) i zaleca by "federalne oraz stanowe prawa umożliwiały pediatrom dotarcie do rodzin z ofertą 'rytualnego nacięcia'" takiego jak przekłucie czy niewielkie nacięcie łechtaczki.
Czytaj...

Złożony kryzys, którego większość analityków nie potrafi wyjaśnić - Rhoda Kadalie (07-05-2010)

Dla mnie ta wizyta była szansą zbadania izraelskiej narracji, dla zrównoważenia faktu dominacji palestyńskiej narracji w dyskusjach narodowych, międzynarodowych i w Afrykańskim Kongresie Narodowym. Zdaję sobie po tej wizycie sprawę z tego, że wiele moich poglądów na Izrael opierało się na ignorancji i na z góry przyjętych założeniach. Wróciłam do domu w piątek, rozumiejąc dlaczego Izrael czuje się atakowany przez świat, który jest rażąco stronniczy i hipokrytyczny. Intryguje mnie, dlaczego od Izraela zawsze wymaga się najwyższych standardów demokracji, kiedy każdy inny kraj je lekceważy.
Czytaj...

Czy Bóg nienawidzi kobiet? - Andrzej Koraszewski (07-05-2010)

Bogowie różnych religii lub, jak kto woli, Bóg postrzegany przez wiernych różnych religii, wydają się mieć tę samą skłonność do pogardy dla kobiet i do skazywania kobiety na gorszy los niż los mężczyzny. Pytanie, czy Bóg nienawidzi kobiet, jest w gruncie rzeczy pytaniem retorycznym. Ta nienawiść jest dobrze udokumentowana w świętych księgach, w licznych wypowiedziach najwyższych kapłanów, jest integralną i pilnie strzeżoną częścią kultur wyrosłych na fundamentach tych religii.
Czytaj...

Nowe prawo imigracyjne stanu Arizona - Caden O. Reless (06-05-2010)

Można odnieść wrażenie, że debata publiczna, jaka ma miejsce w sprawie nowego prawa imigracyjnego stanu Arizona, podzieliła nie tylko społeczność tego stanu, ale całą Amerykę. Linia frontu w tym sporze zdaje się pokrywać po części z tradycyjną linią demarkacyjną między konserwatywnymi republikanami i liberalnymi demokratami, ale również ujawniła inne, stare i nowe pęknięcia przebiegające wewnątrz amerykańskiego społeczeństwa.
Czytaj...

Człowiek się zwierza - Maciej Bandur (06-05-2010)

Rozważmy koncepcję chrześcijańskiej wolności. Wolność chrześcijańską mniej więcej można zdefiniować jako: wyzwolenie od grzechu. Grzechem jest to, co ustali Kościół, a konkretniej nieomylny moralnie papież. Wolny człowiek więc to taki, który robi to, co mu powie Kościół. To zapewne szlachetne pojęcie "wolności" na pewno powinno spotkać się z podziękowaniem za propozycję przyjęcia jej, aczkolwiek jest obawa, iż ludzka godność może się buntować.
Czytaj...

Dotknięci amnezją wykazują, że emocje pozostają długo po zaniknięciu pamięci - Ed Yong (05-05-2010)

"Rutynowe zaniedbania pracowników domów opieki mogą powodować, że pacjent będzie odczuwał smutek, frustrację i samotność (nawet, gdy pacjent nie będzie pamiętać dlaczego). Dostarczamy wyraźnego dowodu, który pokazuje, że powody, aby traktować pacjentów z amnezją z należytym szacunkiem i powagą wykraczają poza zwykłą ludzką moralność". Pacjenci Feinsteina dłużej niż zwykle przeżywali negatywne uczucia, ponieważ nie mogli sobie przypomnieć, co było ich przyczyną. Jeżeli ten efekt występuje ogólnie, to może oznaczać, że wymazywanie negatywnych wspomnień może mieć paradoksalnie odwrotny efekt wydłużania (raczej niż skracania) nieprzyjemnych uczuć.
Czytaj...

Sam Harris kontra Sean Carroll - PZ Myers (05-05-2010)

Odpowiada mi stawianie pożądanych celów społecznych - sprawiedliwość, współczucie i równość, tak na początek - i oznajmianie, że to będą cechy charakterystyczne naszego idealnego społeczeństwa, a potem używanie rozumu i nauki, by pracować ku tym celom. Nie widzę tylko naukowego powodu dla tych przesłanek, choć są tak wspaniałe i tak mocno do mnie przemawiają. Nie czuję także potrzeby etykietowania pragnienia jako "naukowego".
Czytaj...

Pyrrusowa wiktoria - Radosław S. Czarnecki (04-05-2010)

Ofensywa Watykanu przeciwko "teologiom wyzwolenia" rozpoczęła się intensywnie niemalże zaraz po wyborze Jana Pawła II (Paweł VI był w tej materii wyjątkowo ostrożny i zdystansowany). Przekładała się ona przede wszystkim w decyzjach personalnych papieża (nominacje biskupów o konserwatywnym i reakcyjnym sposobie widzenia rzeczywistości, usuwanie ze stanowisk hierarchów sympatyzujących z tymi kierunkami intelektualnymi i nieposłusznych Rzymowi, zawieszanie w czynnościach teologów głoszących nieprawomyślne idee etc.), naukach (homilie podczas licznych podróży na kontynent, a także w encyklikach papieskich) oraz dwóch instrukcjach (1982 i 1986) nt. aspektów owych teologii sygnowanych przez Kongregację Doktryny Wiary.
Czytaj...

Brat Tariq i muzułmańskie maski: o taksonomii islamskich podstępów - Ibn Warraq (04-05-2010)

Zachodni liberałowie, zaskoczeni, a potem zatrwożeni obecnością islamskich fundamentalistów w ich świecie, zwrócili się w latach 1990. ku tym muzułmanom, których na wątłych podstawach pasowali na "islamskich reformatorów" lub "zwolenników postępu", w nadziei, że będą oni mieli uspokajający wpływ na niezadowoloną muzułmańską młodzież miejską, która odmawiała integracji ze społeczeństwem zachodnim. Jednym z tak zwanych "reformatorów" jest Tariq Ramnadan, urodzony w Szwajcarii nauczyciel akademicki, wnuk Hassana al-Banny, założyciela Bractwa Muzułmańskiego i człowiek, który zdobył zaufanie zachodnich intelektualistów, liberalnych mediów, a także rządu brytyjskiego, który poprosił go o uczestnictwo w pracach grupy roboczej mającej na celu zapobieganie islamskiemu ekstremizmowi.
Czytaj...

Chrystus miasta - Mariusz Agnosiewicz (04-05-2010)

Od dwóch tygodni na rynku jest nowa pływa zespołu Buldog pod intrygującym tytułem Chrystus miasta. Zarówno tytułowy utwór jak i większość na płycie to muzyczne aranżacje utworów Juliana Tuwima. Choć Tuwim stale jest obecny swoją twórczością w naszej kulturze, zwłaszcza swymi wierszami dla dzieci, niemniej jednak ostatni etap jego życia, gdy stał się nieomal poetą reżimowym, spowodował, że jego odbiór był bardziej problematyczny i kłopotliwy. Przed wojną Tuwim najczęściej był atakowany jako Żyd, ateista i liberał. Jeszcze dziś pobrzękują te stare klamoty narodowe, kiedy tu i ówdzie jakaś narodowa dewotka w radzie miasta sprzeciwi się nadaniu imienia Tuwima jakiejś placówce dziecięcej, "no bo Żyd". Tuwim był o tyle nietypowym niewierzącym Żydem, że dość często odwoływał się do motywów chrześcijańskich, zwłaszcza postaci Chrystusa, przez co niektórzy uważali, że w istocie wahał się między wiarą i niewiarą.
Czytaj...

Jaskinie Europy. Słów kilka o jaskiniach - Krzysztof Pochwicki (03-05-2010)

Jaskinie stanowią mało znany składnik krajobrazu turystycznego Europy, a przecież Stary Świat, położony na sędziwych płytach kontynentalnych, ciężko doświadczony przez lądolody, pobrużdżony ruchami górotwórczymi, posiada unikalne formacje podziemne. Nasi przodkowie często korzystali z jaskiń, zapewniały schronienie, umożliwiały odbywanie obrzędów, możliwe, że właśnie pośród wilgotnych, chłodnych ścian narodziły się religia oraz sztuka. Jaskinie stanowią świat ukryty przed naszymi oczami, osnuty zasłoną z ignorancji, mitów i obojętności.
Czytaj...

List do mieszkańca Gazy - Nonie Darwish (03-05-2010)

My, Arabowie, cierpimy z powodu nienaturalnej i nieustannej indoktrynacji do islamskiej wyższości i do nienawiści Żydów od ponad 1400 lat. Dla arabskiego umysłu jest więc nie do pojęcia, że można kochać zarówno Arabów, jak i Żydów i dobrze życzyć jednym i drugim. Poprzez intensywną indoktrynację religijną, której wynikiem jest samo narzucona izolacja i nieintegrowanie się z innymi kulturami, nasza kultura przez stulecia pozbawiała nas miłości do całej ludzkości jak do równych.
Czytaj...

Źródła moralności - Richard Dawkins (02-05-2010)

Nie ma końca sporom o źródło dobra i moralności. Obrońcy religii nieustannie wytaczają ciężkie armaty, że człowiek bez religii byłby istotą amoralną. Lęk przed etyką niezależną jest tak wielki, że również niektórzy niewierzący wygłaszają czasem stwierdzenia o tym, iż religia jest niezbędna dla utrzymania moralnego porządku. Nie pomagają tu bijące w oczy przykłady amoralnych zachowań owych religijnych stróżów moralności, ani fakt, że religijność marnie powstrzymuje wiernych przed popełnianiem przestępstw pospolitych, ani wreszcie, że religie są źródłem nienawiści między wyznawcami różnych bogów i nie tylko nie powstrzymują przed zachowaniami amoralnymi, ale wręcz mobilizują do nich i są ich organizatorami. Australijskie radio ABC zorganizowało godzinną dyskusję pod tytułem God, Science and Sanity z udziałem Richarda Dawkinsa. Publikujemy tu krótki fragment tej dyskusji (z polskimi napisami), w którym Dawkins odpowiada na pytanie o absolutną moralność.
Czytaj...

Dlaczego ogórek nie śpiewa - Andrzej Koraszewski (02-05-2010)

Odnoszę wrażenie, że moi rodacy chcieliby, żeby ich coś ucywilizowało, najchętniej jakiś wypadek losowy. Ostatnio wielkie nadzieje wiązano z głośną katastrofą lotniczą, w której zginęła część osób systematycznie oskarżanych o to, że nie potrafią nas ani ucywilizować, ani nawet pogodzić. Teraz tu i ówdzie podnosi się lament, że chyba nas jednak ten upadek samolotu nie ucywilizował i że ze szkodą dla Ojczyzny możemy się ponownie obsunąć w tradycję piekielnych waśni oskarżając się zajadle, że niedostatecznie nas oczyściło i ucywilizowało lub też, że jesteśmy oczyszczeni i ucywilizowani nieszczerze.
Czytaj...

Pakistański szejk wydaje fatwę przeciwko terroryzmowi - (02-05-2010)

5 marca 2010 r. londyńska gazeta "Al-Sharq Al-Awsat" opublikowała wywiad z szejkiem Muhammadem Tahir-ul-Qadri, duchownym pakistańskim, który obecnie posiada paszport kanadyjski. Szejk przewodzi sufickiemu ruchowi Minhaj-ul-Quran, który propaguje tolerancję religijną i zwalcza ekstremizm, i który utrzymuje około tysiąca madras i dziesiątki sierocińców w całym Pakistanie, jak również ośrodki religijne w Pakistanie i w Wielkiej Brytanii. Wywiad dotyczył 600-stronicowej fatwy, którą szejk opublikował dwa dni wcześniej w Londynie i w której potępił ataki samobójcze, nazywając terrorystów, którzy je popełniają, "wrogami islamu" skazanymi na piekło.
Czytaj...

Sprawa Johna Doe 16 przeciw Stolicy Apostolskiej, Josephowi Ratzingerowi i innym - (01-05-2010)

Przedstawiamy dokumentację, związaną z pozwem o oszustwo i ukrywanie molestowania seksualnego przez duchowieństwo, złożonym w dniu 22 kwietnia 2010 przeciwko Stolicy Apostolskiej, Josephowi Ratzingerowi, Tarciso Bertone i Angelo Sodano. Poszkodowany, w pozwie oznaczony pseudonimem "John Doe 16", był jedną ze 100-150 nieletnich i niepełnosprawnych ofiar ks. Lawrence Murphy, dyrektora szkoły dla głuchych dzieci w Milwaukee w latach 1950-1974. Dokumentacja przedstawia czteroletnią, przegraną walkę Johna Doe, innych ofiar i duchowieństwa z diecezji Milwaukee o usunięcie ks. Murphy'ego ze stanu duchownego (lata 1994-1998).
Czytaj...

Wprowadzenie do sztuki rokoko - Daniel Krzewiński (29-04-2010)

Zadziwiającą karierę zrobił ten styl powstały we Włoszech; kapryśny, fantazyjny i asymetryczny ornament, w którym niewyraźny motyw muszli strzępiasto i pokrętnie rozgałęział się w wodorosty, chrząstki, łodygi i płomienie, czy kogucie grzebienie, z czasem wiązał się z girlandami, wstęgami, emblematami pastoralnymi, miłosnymi, muzycznymi. Ornament ten we Francji wpełznął na meble, brązy, ramy obrazów i luster, sztukaterie i malowidła ścienne. W Niemczech nie tylko oplątał wnętrza, ale wyszedł na fasady i zaczął sobie podporządkowywać konstrukcję architektoniczną. Ten czepliwy twór stał się wszechobecny na naczyniach i figurynkach z fajansu i porcelany, na srebrach stołowych, na lichtarzach i zegarkach, na zdobiących ubiory haftach i koronkach, na ilustracjach, winietach i przerywnikach książek.
Czytaj...

Generator nieprawdopodobieństwa - Jerry Coyne (28-04-2010)

Dlaczego tak wielu ludzi odrzuca teorię ewolucji? Jedną z odpowiedzi jest religia. Idea ewolucji uderza w samo serce ludzkiego ego, sugerując, że nie jesteśmy specjalnym obiektem uwagi Boga, ale powstaliśmy dzięki temu samemu ślepemu i bezmyślnemu procesowi doboru naturalnego, który zbudował paprocie, ryby i króliki. Inną odpowiedzią jest ignorancja: większość po prostu nie jest świadoma istnienia różnorodnych dowodów, które czynią ewolucję czymś więcej niż "tylko teorią", a także nie zdają sobie sprawy z tego, że teoria naukowa to coś znacznie więcej niż czcze spekulacje.
Czytaj...

Schodki czy rewolucje - emocje w biologii - Andrzej Gecow (27-04-2010)

Powszechnie obserwowana celowość budowy organizmów żywych i ich części takich jak przysłowiowe oko, daje się łatwo wyjaśnić prostym mechanizmem jej powstania - stworzył to inteligentny Bóg. Prostota i spójność tego wyjaśnienia stanowiła zasadniczą, dostępną każdemu, "dotykalną" podstawę światopoglądową. Po związaniu tego wyjaśnienia z moralnością, a nawet poświęceniem się za nas przez Boga, całość otrzymała nie tylko rozumową, ale i moralno-emocjonalną siłę. Jednak dla umysłów bardziej dociekliwych, zaprawionych w wyjaśnianiu zjawisk i mniej powiązanych emocjonalnie z konkretnym rozwiązaniem, stawało się jasne, że taki sposób jest zbyt uniwersalny i w zasadzie niczego nie tłumaczy, a nawet odwodzi od prób racjonalnego zrozumienia rzeczywistości.
Czytaj...

Sztuka popularna czy „sztuka” popularna? - Dorota Bystroń (27-04-2010)

Sztuka popularna wzbudza negatywne uczucia wśród teoretyków, którzy przekonują nas o tym, że nie spełnia ona standardowych założeń, jakie sztuka w ogóle powinna wypełniać. W swej krytyce kierują się przede wszystkim w stronę pojęcia "przeżycia estetycznego" czy też "zadowolenia estetycznego", które nie występuje według nich w przypadku kontaktu z tworem sztuki popularnej. Oddzielają oni grubą linią przyjemność odczuwalną podczas obcowania z przedmiotem sztuki popularnej od rzeczywistego ich zdaniem przeżycia jakie winno wzbudzać prawdziwe dzieło sztuki. W przyjemności czy też rozrywce upatrują oni potrzebę wywołania natychmiastowego zadowolenia, które w rzeczywistości jest złudne, nietrwałe, zabierając tym samym miejsce prawdziwej sztuce niosącej ze sobą przeżycia wyższego rzędu, a przede wszystkim trwałą satysfakcję.
Czytaj...

Pierwsza cząsteczka, która chroni przed rycyną - Ed Yong (27-04-2010)

W 1978 roku, bułgarski dysydent, Georgi Markov przechodził przez most Waterloo w Londynie, gdy nagle poczuł ostry, kłujący ból w nodze. Przechodzący obok człowiek dźgnął go czubkiem parasola, następnie przeprosił i panowie rozeszli się w swoje strony. Trzy dni później Markov już nie żył. Parasolka wstrzyknęła w jego nogę truciznę czyniąc z Markova najsławniejszą ofiarą jednej z najbardziej śmiercionośnych trucizn na świecie - rycyny.
Czytaj...

Paranoja narodowa - Andrzej Koraszewski (26-04-2010)

Paranoja narodowa jest wartością dodaną w procesie wymiany myśli niedorozwiniętych. Paranoja narodowa nie jest zjawiskiem odosobnionym. Przeciwnie, jest zjawiskiem powszechnym, wręcz uniwersalnym, jednak stopień nasilenia zbiorowych problemów psychicznych jest bardzo zróżnicowany. Nie można wykluczyć, że to co nas najbardziej różni od reszty świata zwierzęcego, to właśnie kolosalna skłonność do urojeń. Wiele z nich może przyjmować formę urojeń zbiorowych. Wrogość, nadmierna podejrzliwość, odporność na wszelkie logiczne argumenty. Paranoidalne urojenia karmią się pożywką z zewnętrznego świata, więc całe armie paranoików zdają się cierpieć podobnie oraz cieszyć wspólnotą urojeń.
Czytaj...

Dlaczego Afrykanie są religijni? - Leo Igwe (26-04-2010)

Powody, dla których Afrykanie są najbardziej religijnymi ludźmi świata, nie są wydumane. Afrykanie przechodzą indoktrynację religijną od kołyski do grobu. Rodzina, społeczeństwo i państwo nie pozwalają Afrykanom na myślenie, na własne rozumowanie lub na życie poza religijnymi ramami. Religia jest przymusem i nie zależy od indywidualnego sumienia. Tak więc w Afryce, albo jesteś religijny, albo jesteś nikim - nie jesteś istotą ludzką, jesteś niczym. Zbyt duży jest nacisk na Afrykanów, by byli religijni i pozostali religijni. Cena społeczna, polityczna, a czasami i ekonomiczna porzucenia religii lub krytykowania religii, jest bardzo wysoka.
Czytaj...

Katastrofa pod Smoleńskiem bez sentymentów - Wiesław Jaszczyński (25-04-2010)

Na początku mojej kariery lotniczej wykładowca prawa lotniczego powiedział do młodych adeptów sztuki latania: - Pamiętajcie panowie, prawo, przepisy i procedury lotnicze pisane są krwią lotników i muszą być ściśle przestrzegane. Po każdej katastrofie czy wypadku lotniczym prowadzone są bardzo wnikliwe badania zdarzenia, wyciągane odpowiednie wnioski i wprowadzane modyfikacje do przepisów i procedur oraz poprawki do konstrukcji statku powietrznego, żeby podobny wypadek nie powtórzył się w przyszłości. Warto tu dodać, że około 90% wypadków lotniczych powodowanych jest błędem pilota, a dopiero reszta problemami technicznymi statku powietrznego. Katastrofy lotnicze zwykle spowodowane są zbiegiem kilku przyczyn.
Czytaj...

Dzień Ziemi: uśmiechnij się, nie trzęś się ze strachu - Bjørn Lomborg (24-04-2010)

Przy całym mówieniu o nieuchronnie zbliżającej się katastrofie, może to być zaskoczeniem, ale gdy zbliżamy się do 40 rocznicy pierwszego Dnia Ziemi, ludzie, którzy dbają o środowisko, mają rzeczywiście dużo do świętowania. Oczywiście nie tak widzą to organizatorzy Dnia Ziemi 2010. Ich zdaniem (żeby zacytować niedawne wezwanie do broni opublikowane online): "Świat jest w większym niebezpieczeństwie niż kiedykolwiek". Zauważmy jednak, że: w praktycznie każdym rozwiniętym kraju powietrzem się łatwiej oddycha i woda bardziej nadaje się do picia niż to było w roku 1970. W większości krajów pierwszego świata deforestacja zamieniła się w forestację. Ponadto procent niedożywionych został zredukowany i coraz więcej ludzi ma dostęp do czystej wody i kanalizacji.
Czytaj...

Co dalej z budżetem? - Krzysztof Sykta (24-04-2010)

Stan finansów publicznych Grecji, uważanej nieoficjalnie za pierwszego bankruta strefy euro, absorbuje uwagę mediów. Rekordowy deficyt dotyka niemal wszystkie kraje Unii Europejskiej, w tym zarówno te największe, Hiszpanię, Wielką Brytanię, Francję i Niemcy, jak i naszych mniejszych sąsiadów, Czechy i Węgry. Sytuacja w naszym kraju jest równie nieciekawa, trudno jednak szukać w prasie branżowej alarmujących tytułów.
Czytaj...

Niebiosa: raj głupca - Johann Hari (23-04-2010)

Bolesne jest szukanie prawdy o Niebiosach - ale w tym szukaniu drogi poza mity dzieciństwa naszego gatunku jest także wyzwolenie. W Eposie o Gilgameszu, napisanym w Babilonie cztery tysiące lat temu, tytułowy bohater podróżuje do ogrodów bogów, próbując odkryć tajemnicę wiecznego życia. Jego przewodniczka zdradza mu tajemnicę - nie ma tajemnicy. To jest to. To jest wszystko, co dostaniesz. To życie. Ten czas. Jeden raz. "Ciesz się życiem" - mówi mu bogini Siduri. "Kochaj dziecko, które trzyma cię za rękę i daj żonie przyjemność swoim uściskiem". To jest marzenie Lennona, cztery tysiąclecia przed czasem: ponad nami było tylko niebo. Gilgamesz powraca do świata i żyje bardziej intensywnie, prawdziwie i bardziej głęboko niż przedtem, wiedząc, że nie ma niebiańskiego przyjęcia "po" i nie ma żadnego na zawsze. Czy po tak długim czasie, czy nie moglibyśmy wreszcie pójść śladami Gilgamesza do świata poza niebiosami?
Czytaj...

Islamska pedofilia i afgańscy “tańczący chłopcy” - Phyllis Chesler (22-04-2010)

W Afganistanie Bacha bazi (tańczących chłopców) zabiera się do "szkoły" i uczy śpiewu i tańca już w wieku sześciu lat, chociaż częściej w wieku dziewięciu lub dziesięciu lat. Noszą kobiece ubrania, kobiecą biżuterię i uczy się ich tańczyć z uwodzicielskimi "kobiecymi" gestami. Moglibyśmy ich nazwać "transwestytami", ale nie byłoby to właściwe porównanie. Ci tańczący chłopcy są dziećmi, które zmusza się do tańca i stosunków seksualnych z mężczyznami o tyle starszymi od nich, że mogliby być ich ojcami lub dziadkami.
Czytaj...

Kościół posoborowy - Andrzej Koraszewski (20-04-2010)

Sobór Watykański II uznawany był za próbę uzdrowienia chorego Kościoła, zaś papież Jan XXIII jest dla liberalnych katolików postacią szczególną. Obecny skandal pedofilski stanowi swoiste ukoronowanie naszej wiedzy o katolickiej moralności, zaś wydany w 1962 roku dokument Crimine solicitationies jest osobliwym uzupełnieniem dokumentów soborowych. Dokument ten, którego autentyczność potwierdził Kościół katolicki Anglii i Walii, jest dostępny w Internecie. Liczy sobie 69 stron i zawiera kompletną instrukcję ukrywania wszelkich przypadków nadużywania autorytetu kapłańskiego do popełniania przestępstw seksualnych, z pedofilią włącznie.
Czytaj...

Bluźnierstwo na niedzielę dzisiejszą: embrion nie jest osobą - PZ Myers (19-04-2010)

Są grupy, które energicznie zamazują linię między embrionami i istotami ludzkimi i uważam ich za równie nikczemnych jak wyjący nienawistnicy, którzy stoją przed klinikami dla kobiet - używają kłamstw, żeby prowokować ataki na ludzi w obronie nie-ludzi. Jedną z największych, najhałaśliwszych i najbardziej nieuczciwych grup jest "Pro Life Across America", która rozmieściła billboardy w całej Ameryce; mamy podobną grupę w moim stanie - "Minnesota Citizens Concerned for Life".
Czytaj...

Podrobione i sfałszowane dobra promują nieetyczne zachowanie - Ed Yong (19-04-2010)

Lubisz oglądać się w roli posiadacza podrobionych towarów, niech to będzie replika torebki Gucciego lub kopia okularów przeciwsłonecznych Armaniego. Czyli chcesz się czuć lub być uważanym za bogatszego niż w rzeczywistości jesteś. Sygnalizuje to aspiracje do bogatszego stylu życia. Oczywiście takie produkty nie mogą zmienić faktycznego statusu danej osoby, ale nowe badanie sugeruje, że mogą zmieniać ludzkie zachowanie, na gorsze.
Czytaj...

Ujawniona korespondencja hierarchów w sprawach molestowania - (17-04-2010)

Przedstawiamy listy, memoranda, votum episcopi i inne pisma, jakie krążyły pomiędzy watykańską Kongregacją Doktryny Wiary a Diecezją Oakland w USA w latach 1981-1985, w sprawie ks. Kiesle, który został po raz pierwszy skazany na trzy lata w zawieszeniu za związanie i zgwałcenie dwóch chłopców w roku 1978 i właśnie te "poufałości seksualne" (jak ujmuje to dokument kościelny) zapoczątkowały wieloletnie próby odsunięcia go od kapłaństwa, podejmowane przez duchownych z Diecezji Oakland i samego Stephena Kiesle. Mam nadzieję, że publikowany materiał ułatwi znalezienie własnej odpowiedzi na pytanie o moralną ocenę papieża.
Czytaj...

Zagrożenia i pozytywna rola uprzedzeń w procesie poznania według Gadamera - Paweł Bielawski (17-04-2010)

Jakie możliwe są zagrożenia wypływające z uprzedzeń? Jedno z nich to z pewnością pośpieszne sądy w postaci stereotypów. Znacznie wygodniejsze jest po prostu przejęcie opinii na dany temat, przez co nie trzeba podejmować własnego wysiłku. W oświeceniu, krytyka uprzedzeń dotyczyła zwłaszcza religijnej tradycji chrześcijaństwa i ogólnie przyjętej wykładni Biblii. Dogmatyczne przyjmowanie treści, nie kierując się własnym rozsądkiem, ogranicza naszą wolność i uniemożliwia dotarcie do prawdy. Bez zmysłu krytycznego, nie można trzeźwo spoglądać i racjonalnie oceniać. Dopiero uwolnienie własnego rozumu ze szkodliwych uprzedzeń i uwzględnienie innych punktów widzenia umożliwia autentyczne poznanie i rozumienie.
Czytaj...

Czy potrzebny nam świecki panteon narodowy? - Mariusz Agnosiewicz (16-04-2010)

Redaktor naczelna "Przekroju" zaproponowała budowę świeckiego panteonu, w którym mogliby spoczywać polscy prezydenci. Autorem najbardziej znanego projektu budowy panteonu narodowego, nawiązującego jednak do Wawelu, był ateista Stanisław Szukalski, który po śmierci marszałka Piłsudskiego wystąpił z inicjatywą budowy Duchtyni (gdzie "duch Polski Drugiej będzie mieszkał"). Miał to być zespół architektoniczno-rzeźbiarski zlokalizowany na dnie Smoczej Jamy pod Wawelem. Ten "nowy Wawel" nie miał jednak eskalować rozwijania państwa wokół pomników, symboli i mitów, lecz ograniczać to.
Czytaj...

Nie obwiniać Boga - Stan Drozdowski (16-04-2010)

Wiele zjawisk dobrze rozumiemy, wiele jesteśmy w stanie przewidzieć, a znaczną ich liczbę możemy kontrolować. Wiąże się z tym nasz sposób reakcji na nieszczęścia, które nas spotykają ze strony otaczającego nas świata. Jeśli mamy do czynienia z czymś, czemu nie umiemy zapobiec, ani nawet dokładnie przewidzieć, przykładem mogą tu być zjawiska tektoniczne, naszą reakcją jest złość, że jeszcze w tej dziedzinie jesteśmy bezsilni. Mobilizuje nas to do tym bardziej usilnych badań. Nasi wierzący przyjaciele mówią wtedy: "Act of God".
Czytaj...

Słowa żalu - Andrzej Koraszewski (15-04-2010)

Polska jest dziś podzielona na obozy i podobozy, a emocje rosną z godziny na godzinę. Przez pierwsze dni uwaga koncentrowała się na pytaniu, czy piloci byli pod naciskiem Prezydenta, czy nie. Skąd wzięła się informacja o czterokrotnych próbach lądowania i jak wiele na niej zbudowano? Fakt, że próba lądowania była tylko jedna, zmienia bardzo wiele. Spekulacje nie mają sensu. Fatalne warunki pogodowe, próba lądowania zakończona katastrofą. Głupia, niepotrzebna śmierć blisko stu osób skłania do poszukiwania winnego. Jedni chętnie obarczyliby winą zmarłego Prezydenta, inni woleliby, aby winny był pilot, a jeszcze lepiej rosyjska obsługa lotniska. Jesteśmy skłonni uwierzyć w taką lub inną teorię w zależności od wcześniejszych sympatii i antypatii.
Czytaj...

Papież powinien stanąć przed sądem - Richard Dawkins (14-04-2010)

Dlaczego wszyscy są zdziwieni, że Christopher Hitchens i ja wzywamy do wniesienia oskarżenia przeciwko papieżowi? Istnieją wystarczające i jasne dowody. Seksualne wykorzystywanie dzieci nie jest wyjątkowe dla Kościoła katolickiego i Joseph Ratzinger nie jest jednym z tych księży, którzy gwałcili ministrantów, będąc w pozycji dominacji i zaufania. Jak jednak często się zdarza, późniejsze ukrywanie faktów, bardziej nawet niż pierwotne przestępstwo, czynią najwięcej dla zdyskredytowania instytucji, a tutaj papież ma prawdziwy problem.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 17. Epilog - Vinod K. Wadhawan (14-04-2010)

W tej końcowej części serii o złożoności rekapituluję podstawowe koncepcje dotyczące złożoności i powracam do kwestii powstania wszechświata, w którym żyjemy, powstania życia i powstania świadomości. Konkluzją jest, że słowo "powstanie" powinno zostać zastąpione przez "ewolucję". A tym, co ewoluuje w czasie, jest złożoność wynikająca z wyłaniania się nowych właściwości lub zjawisk, których nie można przewidzieć.
Czytaj...

Tragedia Polski jest naszą tragedią - David A. Harris (14-04-2010)

Kiedy samolot wiozący polskiego prezydenta, Lecha Kaczyńskiego, jego żonę i dziesiątki innych przedstawicieli polskich elit rozbił się w sobotę w lesie katyńskim niedaleko Smoleńska, to olbrzymie nieszczęście było także dla mnie osobistą tragedią. Straciłem przyjaciół w katastrofie, która zabiła czołowych polskich polityków, czołowych przedstawicieli polskiej gospodarki i armii. Ci przyjaciele reprezentowali demokratyczną Polskę, kraj, który wyłonił się po dziesięcioleciach walki prowadzonej przez Solidarność i działaczy KORu.
Czytaj...

Jezus, Kościół i Żydzi - Pat Condell (14-04-2010)

Pat Condell bez wątpienia nie należy do osób owijających cokolwiek w bawełnę. O przykościelnych pedofilach mówił już wiele razy, tym razem jednak podejmuje problem wielkiej obrony kościelnej reputacji i łączy go z odwieczną nienawiścią Kościoła katolickiego do Żydów.
Czytaj...

Konfrontacja kultur - płaszczyzny konfliktu - Radosław S. Czarnecki (13-04-2010)

Zachód budujący swą pozycję, swoją kulturę z jednej strony na wartościach takich jak wolność jednostki we wszystkich możliwych aspektach jej bytu, demokracja, swobodna przedsiębiorczość, autonomiczność państwa i wyznań religijnych (wszelkich), solidarność międzypokoleniowa i międzyludzka, pluralizm myśli i idei, braterstwo, równość szans dla wszystkich obywateli, społeczeństwo obywatelskie etc., a z drugiej na przekonaniu o swojej wyjątkowości, światłości i cywilizacyjnej wyższości (popierając często w historii owe przekonania siłą militarną) musi więc en bloc odrzucić dotychczasowy kulturowy imperializm.
Czytaj...

Ewolucja, zwierzęta, homoseksualizm - Jerry Coyne (13-04-2010)

Niezależnie od tego, jakie są ewolucyjne korzenie zachowań homoseksualnych, są one nieistotne dla tego, jak traktujemy gejów. Dzieciobójstwo jest "normalne" u niektórych gatunków, takich jak lwy i kangury, ale my je potępiamy i karzemy wśród ludzi. To, co jest "naturalne", "genetyczne" lub "adaptacyjne" nie ma znaczenia (przynajmniej dla mnie) dla oceny tego, co jest słuszne. Po prostu jest rzeczą moralną zapewnienie, że geje mają równe prawa, niezależnie od tego, czy zachowania homoseksualne zależą od genów, od środowiska, czy od jednego i drugiego.
Czytaj...

Zdjęcia kichania mogą postawić nasz system odpornościowy w stan gotowości - Ed Yong (13-04-2010)

W małym, lecz interesującym badaniu Mark Schaller z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej odkrył, że ludzie, którzy widzą obrazy kichających osób lub inne oznaki chorób uruchamiają silniejszą reakcję immunologiczną podczas późniejszych infekcji, niż ludzie, którzy oglądali niezwiązane z zarazkami zdjęcia. Jest to pierwszy dowód na to, że pozornie nieistotny widok możliwości infekcji, nawet na fotografii, może wpłynąć na podniesienie poziomu czujności immunologicznej naszych organizmów.
Czytaj...

Dramat - Andrzej Koraszewski (10-04-2010)

Dzisiejsza data na zawsze wejdzie do historii Polski. Straszliwa katastrofa lotnicza na lotnisku w Smoleńsku bez wątpienia odciśnie swoje piętno na życiu naszego kraju. Jej wszystkich konsekwencji nie jesteśmy w stanie dziś przewidzieć. Chwilowo Polacy połączeni są w żałobie, kraj jest w szoku, zapadają pierwsze decyzje o dalszym funkcjonowaniu państwa.
Czytaj...

Co jest , a co nie jest, czarnymi kartami kościoła - Andrzej Zastawny (09-04-2010)

Włoch Vittorio Messori jest pisarzem, publicystą, dziennikarzem, wyróżnianym przez hierarchię kościoła rzymsko-katolickiego (KR-K) za bezkompromisowe demaskowanie poglądów opinii, funkcjonujących w świecie medialnym ocen Kościoła, które jego zdaniem są wyłącznie pomówieniami i kłamstwami. Postrzega on współczesną rzeczywistość medialną jako źródło zła sterowane przez siły masońsko-żydowsko-ateistyczne, które opluwają i atakują KR-K. Celem życiowym Messori'ego jest demaskowanie owych sił. Wydana w 1998 roku książka jest wyborem artykułów pisanych dla dziennika włoskiego Vivaio, przetłumaczona na język polski przez ks. Antoniego Kajzerka, wydana przez Księgarnię św. Jacka, Katowice. Jej przypomnienie wydaje się być o tyle istotne, że jest to autor, który odcisnął szczególne piętno na polskiej publicystyce katolickiej.
Czytaj...

Próba podwójnie ślepa - Jacek Gargasz (08-04-2010)

Delikatny, często niezauważalny wpływ czynników zakłócających może spowodować powstanie iluzji, że nieefektywny środek jest efektywny. To właśnie tym czynnikom zawdzięczamy fakt, że przez tyle stuleci mieliśmy do czynienia z pseudonauką w medycynie. Weźmy na przykład osławione już puszczanie krwi. Kiedy spojrzymy w przeszłość, okaże się, że wielu światłych i ponadprzeciętnie inteligentnych ludzi twierdziło, że przecinanie żyły w celu upuszczenia "złej krwi" przynosi znakomite rezultaty. Powstało szereg traktatów publikowanych w literaturze medycznej tamtych czasów, że kontrolowane wykrwawianie pacjentów przynosi doskonały efekt terapeutyczny.
Czytaj...

Psycholog neguje psychoterapię - Jarosław Klebaniuk (07-04-2010)

"Zły to ptak, co własne gniazdo kala" - mawiają narodowcy o rodaku wskazującym miazmaty własnego narodu, lokalni patrioci o ziomku, którego cierpkie słowa dotyczą rodzinnej miejscowości, przedstawiciele profesji o czarnej owcy w swoim zawodowym stadzie. Ukończyłem tę samą uczelnię i pracuję w tym samym Instytucie Psychologii, w którym przed wielu laty pracował Tomasz Witkowski. Paradoksalnie, pomimo krytycznych uwag o realizowanym w jego czasach studenckich programie i sposobie nauczania (które zresztą bardzo się przez ćwierć wieku zmieniły), zamierzam chwalić autora Zakazanej psychologii. Uważam, że możemy być dumni z takiej czarnej owcy. Widocznie nasza wrocławska placówka stworzyła mu takie warunki naukowego i osobistego rozwoju, że teraz jest jednym z czołowych zwolenników, ba, bojowników hard science w naukach społecznych, zaś pierwszy tom planowanej przez niego trylogii zasługuje na miano wyjątkowego.
Czytaj...

Kapłanki Aarona i mandolinistki - Mariusz Agnosiewicz (06-04-2010)

Mariawityzm jest ostatnim jak dotąd polskim wkładem w dzieje powszechne herezji. Główny organ polskich wolnomyślicieli "Myśl Niepodległa" chwali mariawityzm jako odważny przejaw "polskiej religijności niezależnej", zestawiając "ludowy mariawityzm" ze "szlacheckim towianizmem": "Czego nie mógł dokonać jakby lękliwy jeszcze towianizm, na to zdobył się odważny mariawityzm (...) Trudno, aby chłop polski z Darwinem i Haecklem szedł na Watykan, ten chłop naturalnie jako wielka szara masa a nie jako inteligencja chłopska z tej szarej masy wyłoniona i na pewne wyżyny intelektualne już wyniesiona; Mariawityzm jest owym etycznym chłopskim quod possumus (co możemy)". Ruch z jednej strony sfeminizował hierarchię duchowną, wyświęcając arcykapłanki i biskupki, z drugiej jednak nie uwolnił Kościoła od skandali seksualnych, gdyż jego przedwojenna działalność zakończyła się głośnym skandalem z molestowaniem przez arcybiskupa grupy mandolinistek.
Czytaj...

Życie intelektem, to życie nie w pełni - Jakub Toones (06-04-2010)

Uważam, że tak jak ciało powinniśmy utrzymywać w higienie, tak lewą półkulę można pielęgnować za pomocą racjonalizmu. Co znaczy dla Ciebie stwierdzenie "jestem racjonalistą"? Czy jak oglądasz piękne obrazy lub słuchasz przenikającej Cię muzyki to myślisz o sobie jako kimś racjonalnym? Patrzmy na drzewa, zwierzęta i ludzi z miłością i uśmiechem. Bądźmy sobą. Z pełną odwagą tego, że bycie sobą to maksymalna radość, ale też wrażliwość. To również cierpienie, ale już zupełnie inne. Racjonalizm to logika, nazwy, tabliczki i słowniki. Są bardzo potrzebne, ale to nie jest życie. Życie ma wieczny puls i piękno, którego słowa nigdy nie zdołają wyrazić.
Czytaj...

Złożoność wyjaśniona. Część 16 - Vinod K. Wadhawan (06-04-2010)

Jak świadomość powstała z nie-świadomości? Uczyniła to drogą ewolucji złożoności jako własność emergentna. Neurony wyłoniły się jako środki bardziej wydajnej komunikacji między różnymi częściami mózgu dzięki samoorganizacji i kumulatywnemu doborowi naturalnemu. Interakcja między neuronami prowadziła do dalszego wzrostu złożoności w postaci pamięci i przewidywań, a więc inteligencji. Krok pojęciowy od inteligencji do świadomości jest trudny, ponieważ w nauce mamy miejsce tylko dla dających się testować czyli falsyfikowanych twierdzeń, formułowanych w kategoriach symboli lub słów o z góry przyjętym, jednoznacznym znaczeniu. Nie ma jednak zgody, co właściwie rozumiemy pod słowem "świadomość". Istnieje cały wachlarz definicji tego słowa.
Czytaj...

Uśpione wirusy mogą się chować w DNA i być przekazywane z rodzica na dziecko - Ed Yong (06-04-2010)

W czasie naszego wczesnego dzieciństwa większość z nas wpuszcza do swojego organizmu pasażerów na gapę, którzy pozostają z nami na zawsze. Mogą oni pojawiać się, gdy mamy słabsze dni, a także wkręcić się w nasze drzewo genealogiczne i zamieszkać w genach dzieci lub wnuków. Wirus ten nazywa się wirusem opryszczki ludzkiej 6, w skrócie HHV-6. Znajduje się on prawdopodobnie również w twoim genomie.
Czytaj...

Wielkanocne świętokradztwo – najgłupsza historia - PZ Myers (05-04-2010)

Jest Wielkanoc. Raz jeszcze tłumy słuchają z nabożeństwem dziwacznej i niewiarygodnej opowieści... bo jest to taki dobry przykład jak religia wspiera się na naszych skłonnościach do poznawczych przekłamań. Wszyscy znacie historię Wielkanocy: bóg zamienia się w człowieka, jest torturowany i zabity, zmartwychwstaje i w jakiś sposób to wszystko czyni nas lepszymi. Tej opowieści lepiej nie analizować, bo nie ma ona żadnego sensu. Mamy pławić się w emocjonalnym dreszczyku, który sięga głęboko do naszej świadomości społecznej, nie zaś myśleć o tym, co ta historia właściwie mówi.
Czytaj...

Kościół ponad prawem - Andrzej Koraszewski (04-04-2010)

Ponieważ list papieża do katolików irlandzkich nie wyciszył zainteresowania mediów kryminalnymi praktykami Kościoła katolickiego, rozpoczęła sie nowa kontrofensywa mająca na celu umniejszenie znaczenia pedofilskich przestępstw księży katolickich. Hierarchowie w Watykanie i w różnych krajach na świecie zgodnym chórem podkreślają, że pedofilia nie jest przecież wyłącznie problemem Kościoła katolickiego, że odważne przyznanie się do win stało się okazją do bezprzykładnych ataków na Kościół.
Czytaj...

Jakich związków jednopłciowych chcemy? - Y. Kostrzewa, M. Kurc, K. Legierski, T. Szypuła (03-04-2010)

Zakończyliśmy serię otwartych debat "Jakich związków partnerskich chcemy w Polsce?". Przedstawialiśmy ponad 20-letnią historię związków partnerskich, która rozpoczęła się w Danii w 1989 r. i dziś obejmuje już około 30 krajów świata (w tym: większość krajów UE). Omawialiśmy główne zagadnienia dotyczące związków tej samej płci, które naszym zdaniem powinny być uregulowane przez polskie prawo. Głównym zaś celem wszystkich spotkań było przedyskutowanie różnych modeli uregulowań prawnych dotyczących związków jednopłciowych, które istnieją na świecie.
Czytaj...

Odpowiedź bardzo młodej działaczki - Alaina Podmorow (02-04-2010)

"Nie ma Zachodnich praw i Wschodnich praw, są tylko prawa człowieka". Nikt mi nie wmówi, że muzułmańskie kobiety albo jakiekolwiek kobiety uważają, że jest w porządku to, że z powodu przekonań kulturowych nie wolno im się kształcić, albo że muszą sprzedać swoje córki, kiedy mają 8 lat, albo przehandlować je, kiedy mają 4 lata. Nikt mi nie powie, że kobiety w Afganistanie myślą, że jest OK, żeby oblewano żrącym kwasem twarze ich córek. Niedobrze mi się robi, kiedy myślę, że 4 letnia dziewczynka musi spać w szopie i być codziennie gwałcona przez starych mężczyzn. To jest chore i złe.
Czytaj...

Boski konsumeryzm - Andrzej Koraszewski (01-04-2010)

Wchodząc do części poświęconej bogom chrześcijańskim znajdzie pan podział na trzy zasadnicze działy - prawosławny, katolicki i protestancki. Jednak każda z tych części ma mnóstwo poddziałów. Bogów ludowych i bogów intelektualistów, bogów bardziej narodowych i nieco mniej narodowych, miejskich i wiejskich. Ogromny wybór. Ludzie często zapominają jak szeroki wachlarz gustów i zapotrzebowań znajdujemy na tym polu. Największą popularnością cieszą się w naszym mieście bogowie katoliccy, dlatego też mamy ich największy wybór.
Czytaj...

Czy trwałe wyłączenie „myślącej maszyny” byłoby zbrodnią? - Paweł Bielawski (31-03-2010)

"Zwierzę stadne, takie jak człowiek, mogło dzięki empatii podwyższyć swój współczynnik przeżycia. (...) Najwidoczniej humanoidalny robot był samotnym drapieżnikiem. Rick lubił myśleć o nich właśnie w ten sposób. Dzięki temu jego praca stawała się dużo łatwiejsza do zniesienia. Usuwając - to znaczy zabijając - andka, nie naruszał (...) zasad życia." Słowa używane wydają się być niezwykle istotne. Pozbawienie życia androida, w oryginale, określa się jako "retirement" (w polskiej wersji "usuwanie"). Łowcy androidów, między sobą, określają humanoidalnego robota w sposób uwłaczający jako "skin job". Takie dehumanizowanie zdecydowanie ułatwia im "usuwanie". Robili to beznamiętnie, mechanicznie, bez empatii. I tu pojawia się paradoks. Według powyższej koncepcji, człowieka od maszyny wyróżniała empatia. A jednak Łowcy wydają się być jej pozbawieni.
Czytaj...

Łyszczyński wraca do miasta -przestrzeń dla różnorodności - Joanna Rutkowska, Maciej Twardowski (30-03-2010)

30 marca br. mija 321 lat od ścięcia w Warszawie i spalenia Kazimierza Łyszczyńskiego. Nietrudno było przewidzieć, że tłumy wyjdą na ulicę, ale wyjdą kilka dni później, by uczcić 5. rocznicę śmierci Jana Pawła II. Dlaczego Łyszczyński miałby być ważny dla Polaków? Jaką wartość jego myśl mogłaby wnieść do naszego życia? Aby odpowiedzieć, trzeba chyba odkryć myśliciela na nowo. Przywrócić go do łask - poskładać rozbite fragmenty. Stąd pomysł na zainicjowanie projektu "Łyszczyński wraca do miasta".
Czytaj...

Cuda, odwaga i egzorcyzmy - Jan Res (30-03-2010)

Orientacja seksualna każdego księdza jest dobrze znana każdemu z nich. Jest to środowisko wybitnie plotkarskie. Wielokrotnie słyszałem, który z nich woli młodych chłopców, a który jeszcze młodszych, który dorosłych mężczyzn, który gustuje w kobietach i który w dziewczynkach. Ukrycie tego jest niemożliwe. Wiedzą o tym, co się dzieje, biskupi, kardynałowie i sam Papież. Przecież wszyscy oni byli kiedyś seminarzystami, a później zwykłymi księżmi. Napatrzyli się i nasłuchali takich historii (choćby w czasie spowiedzi) do woli.
Czytaj...

Prośba wpływa lepiej na efektywność pracy niż polecenie - Ed Yong (29-03-2010)

Lubimy, gdy nasze życie jest w pełni przez nas kontrolowane, a niektórzy z nas posiadają w sobie automatyczny odruch sprzeciwu, gdy ktoś nam mówi, co mamy robić. O wiele chętniej wykonamy zadanie, jeżeli będziemy mieli wybór niż, kiedy zostanie nam ono narzucone. Wygląda na to, że ta skłonność jest tak silna, że ujawnia się nawet wtedy, gdy ludzie, którzy wydają nam rozkazy to... my sami.
Czytaj...